w dniu dzisiejszym Trybunał Konstytucyjny, wyrokiem w sprawie o sygn. akt SK 32/14, orzekł o niezgodności przepisu art. 79 ust. 1 pkt 3 lit b) Ustawy z dnia 4 lutego o prawie autorskim i prawach pokrewnych z Konstytucją w zakresie, w jakim uprawniony, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa, naprawienia wyrządzonej szkody poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej w przypadku gdy naruszenie jest zawinione trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu.
Trybunał orzekł, iż ww. przepis jest niezgodny z art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej.
Do zainicjowania skargi doszło w następującym stanie faktycznym: UPC zostało pozwane przez jedną z OZZ w związku z tym, iż kontynuowało reemisję programów w sieciach kablowych bez zawarcia umowy licencyjnej (poprzednia wygasła, zaś strony nie mogły dojść do porozumienia cod o nowych warunków). W związku z tym UPC kontynuowało reemisję na poprzednich warunkach. To było przyczyną powództwa, które zostało uwzględnione.
W dużym skrócie, Trybunał uznał, że wskazany wyżej przepis prawa autorskiego narusza zasadę proporcjonalności i stanowi przejaw zbyt daleko idącej ingerencji w wolność majątkową sprawcy deliktu. Wywiedziono, iż niedopuszczalne jest, by uprawniony z tytułu autorskich praw majątkowych uzyskiwał możliwość dochodzenia takiego roszczenia odszkodowawczego, które całkowicie odrywałoby się od wielkości poniesionej przez niego szkody i stanowiło jej wielokrotność. Wprowadzanie do roszczenia odszkodowawczego elementów ryczałtowości nie może prowadzić do całkowitego zagubienia proporcji pomiędzy wielkością poniesionej szkody a tymże odszkodowaniem. Tymczasem rozwiązanie zawarte w zaskarżonym przepisie prowadzi do takiej sytuacji. W ocenie Trybunału ustawodawca, kształtując analizowane roszczenie, zastosował wobec sprawcy deliktu zbyt dotkliwą sankcję.
Końcowy fragment komunikatu prasowego Trybunału Konstytucyjnego brzmi następująco rozstrzygnięcie Trybunału nie prowadzi do pozbawienia uprawnionych z tytułu autorskich praw majątkowych ochrony ich praw. Nadal mogą oni korzystać z pozostałych roszczeń ujętych w art. 79 prawa autorskiego, w tym dochodzić naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych.
Pamiętaj, że istotnym przy analizie orzeczeń Trybunału jest badanie zakresu stwierdzonej niezgodności – tym samym wciąż możliwe jest dochodzenie 2-krotności należnego wynagrodzenia. Osobiście nie zgadzam się argumentacją Trybunału. Postaram się w najbliższym czasie napisać Ci jakie argumenty powinny przemawiać za pozostawieniem przepisu art. 79 ust. 1 pkt 3 lit b) ustawy w dotychczasowym brzmieniu, uważam bowiem że ciężko jest uznać, że 3-krotność jest nieproporcjonalna zaś 2-krotność wynagrodzenia już jest ok.
Cóż, wyrok opisany wyżej to kolejny dowód na to, iż w naszym zawodzie przywiązywanie się do pewnych rzeczy bywa prędzej czy później zgubne 🙁
Photo Credit: mrhong42 via Compfight cc